Sygnety to wyjątkowy rodzaj biżuterii, który ma bogatą historię, tradycję i jest nośnikiem symboliki. Przez wieki noszono sygnety jako znak władzy, wyraz pochodzenia, prestiżu, przynależności do pewnej grupy społecznej lub jako znak tożsamości.
Słowo „sygnet” pochodzi od łacińskiego „signum” – znak. Słowo to zostało zaadaptowane do języka polskiego, a jego znaczenie związane jest głównie z ozdobnym pierścieniem, który służył jako pieczęć lub znak rozpoznawczy.
W przeszłości, sygnet był używany do odbijania w lace pieczęci na dokumentach lub innych przedmiotach w celu potwierdzenia tożsamości lub autentyczności. Sygnety były często ozdobione herbami, inicjałami, symbolami lub innymi wzorami, które były unikalne dla ich właściciela. Dlatego słowo „sygnet” stało się powszechnie używanym terminem dla ozdobnych pierścieni z grawerunkiem lub innym znakiem rozpoznawczym.
W ostatnich latach obserwujemy ogromny wzrost popularności sygnetów, które powracają jako stylowy element współczesnej mody i zdecydowanie nie służą do podpisywania się na dokumentach 😉
Historia sygnetów
Początki sygnetów sięgają starożytności, były używane już około 3500 roku p.n.e. Miały zwykle formę walcowatych cylindrów, a ich wzory przedstawiały głównie symbole religijne, hieroglify, postacie bóstw i faraonów i były używane przez elity i władających. W starożytnym Egipcie i Mezopotamii sygnety były wykorzystywane jako pieczęcie do oznaczania dokumentów i zabezpieczania plomb na pakunkach. To właśnie tam powstawały małe, kamienne skarabeusze mające po spodniej części napisy, bądź symbole identyfikujące posiadacza. Pełniły one również funkcję amuletów ochronnych. Sygnety egipskie były wykonane z różnych materiałów, takich jak kamienie, glina czy kość słoniowa. Złoto było zachowane dla wybranych.
W mezopotamskiej kulturze, datowanej na około 3000-2000 lat p.n.e., popularne były sygnety w formie pieczęci cylindrycznych wykonanych z kamienia lub gliny. Na nich wygrawerowano wizerunki i symbole, które miały znaczenie administracyjne, prawne lub religijne. Sygnety te, podobnie jak w Egipcie, były używane do oznaczania dokumentów i zabezpieczania przesyłek.
W Grecji sygnety były popularne w okresie od VIII do III wieku p.n.e. Najwcześniejsze greckie sygnety miały formę płaskich pierścieni, a ich wzory przedstawiały różne symbole, wizerunki mitologicznych postaci i zwierząt. Sygnety te były noszone jako oznaka tożsamości, a także miały funkcję pieczęci. Podobnie wyglądały sygnety Fenicjan.
W Rzymie z kolei były szeroko stosowane w okresie od III wieku p.n.e. do V wieku n.e. Sygnety rzymskie były wykonane z kamieni, a ich wzory przedstawiały portrety cesarzy, bogów, sceny mitologiczne, symbole władzy i rodzinne herby. Sygnety te miały funkcję zarówno ozdobną, jak i praktyczną.
W średniowieczu, sygnety miały duże znaczenie dla rycerstwa i szlachty. Były używane do oznaczania własności, a także jako podpis na ważnych dokumentach. W tym okresie sygnety zaczęły również pełnić funkcję ozdobną, a kamienie szlachetne umieszczane na sygnetach dodawały prestiżu.
W epoce wiktoriańskiej sygnety stały się popularne wśród bogatych klas społecznych. Noszenie sygnetów było często związane z przekazaniem majątku z pokolenia na pokolenie, a symbole rodowe i herby były wygrawerowane. Były również popularnymi prezentami na ważne okazje i uroczystości.
W czasie Rewolucji Francuskiej zaprzestano noszenia sygnetów „oczkiem” na zewnątrz dłoni, czyli “do całowania”, a zaczęto nosić odwrotnie, czyli “do bicia”. Epatowanie herbem mogło mieć dla nosiciela tragiczny rezultat.
W okresie Secesji, który przypada na przełom XIX i XX wieku, sygnety były nadal popularne jako element biżuterii. Secesja, znana również jako Art Nouveau, to styl artystyczny, który charakteryzował się organicznymi kształtami, falującymi liniami i dekoracją inspirowaną naturą. W czasach secesji wzrosło zainteresowanie biżuterią, która była artystyczna, innowacyjna i niezależna od konwencji. Sygnety secesyjne były często wykonane z metali szlachetnych, kamieni szlachetnych, były zdobione emalią jubilerską, czy granulacją. Były często noszone jako pierścionki, ale używano ich również jako ozdoby do zawieszania na łańcuszkach.
Zainspirowana twórczośćią Alfonsa Muchy sama ostatnio zaprojektowałam i wykonałam dwa modele sygnetów w stylu secesyjnym. Sygnety te są dostępne na zamówienie w dowolnym rozmiarze. Dodatkowo mogę je ozdobić wybranymi kamieniami szlachetnymi.
Sygnety III Rzeszy
Okres III Rzeszy, czyli niemieckiego państwa istniejącego w latach 1933-1945, to okres nazistowskiego reżimu Adolfa Hitlera. W tym okresie sygnety miały swoje miejsce jako element biżuterii i odznaki noszonej przez członków partii nazistowskiej oraz członków organizacji powiązanych z reżimem. Sygnety noszone w III Rzeszy miały głównie charakter polityczny i ideologiczny. Często zawierały symbole nazistowskie, takie jak swastyka, runy, orzeł niemiecki lub głowa Adolfa Hitlera. Miały one na celu manifestowanie lojalności wobec partii i reżimu. Były zwykle wykonane z metalu, takiego jak stal, brąz lub srebro. Czasami mogły być pozłacane lub posiadać emaliowane elementy. Warto podkreślić, że sygnety z okresu III Rzeszy są dzisiaj często traktowane jako przedmioty historyczne i kolekcjonerskie. Ich posiadanie i sprzedaż może być uregulowane przez prawo w wielu krajach, ze względu na ich związki z okresem nazistowskim i potencjalne kontrowersje.
Sygnet Papieski
Sygnet papieski zwane również Pierścieniem Rybaka, ma swoje własne znaczenie i tradycję w Kościele katolickim. Ma głęboką symbolikę religijną i jest ważnym symbolem władzy i autorytetu papieża. Sygnet papieża stosowany był od XIII wieku jako pieczęć do sygnowania brewe i listów prywatnych (dla odróżnienia od okrągłej pieczęci z wyobrażeniem głów Piotra i Pawła, którą papież sygnował dokumenty oficjalne takie jak listy apostolskie oraz bulle). Pierścień Rybaka przedstawia świętego Piotra zarzucającego sieć, a wokół tego wyobrażenia wygrawerowane jest imię papieża.
Sygnet jest odciskany w wosku, aby potwierdzić autentyczność dokumentu.
Sygnet papieski jest unikalnym symbolem danego pontyfikatu i jest przechowywany jako własność papieża. Po śmierci lub rezygnacji papieża, sygnet jest niszczony, aby uniknąć jego nieuprawnionego użycia lub podrabiania. Odbywa się to przez jego przełamanie, tak aby nie mógł już służyć jako pieczęć. Pierścień może być następnie przetopiony
Sygnety papieskie mają długą tradycję i stanowią ważny element w ceremoniach i działalności administracyjnej Kościoła katolickiego. Od dawna nie praktykuje się już całowania pierścienia herbowego na znak hołdu, lojalności lub szacunku, wyjątkiem jest właśnie papież i jego sygnet.
Jeśli zainteresował Was temat sygnetów i chcecie dowiedzieć się więcej o tradycjach noszenia i symbolice sygnetów w Polsce zapraszam do lektury 2 części mojego artykułu. Pojawi się ona na dniach. Tymczasem zachęcam Was do zapoznania z kolekcją moich sygnetów, które stylistyką zdecydowanie odbiegają od powszechnie znanej klasyki.
Skomentuj